Bas de Bruin kijkt terug op tien jaar (para)triathlon
Het jaar zit er weer bijna op. Een mooi en logisch moment voor Bas de Bruin, bondscoach van de paratriatleten, om terug te kijken, het afgelopen sportjaar samen te vatten en meteen ook een beeld te geven van de ontwikkeling die de paratriathlon de afgelopen jaren heeft doorgemaakt.
‘Parasport is een term
waar we vanaf moeten’
Tien jaar geleden kreeg ik de eer om de functie als bondscoach paratriathlon te gaan vervullen. Na de aankondiging van het IPC (Internationaal Paralympisch Comité) dat triathlon aan het paralympische programma toegevoegd zou worden voor de spelen van 2016 in Rio de Janeiro, heeft de NTB deze kans direct omarmd en is het paratriathlontopsportprogramma serieus aangepakt.
De naam PARAtriathlon vind ik al vanaf het begin niet fijn. PARAsport in het algemeen is eigenlijk een term waar we vanaf moeten. Ik begrijp wel dat het voor de buitenwereld handig is om direct duidelijk te maken waar we het over hebben, maar het is gewoon sport waarbij diverse sporters sportattributen gebruiken die nodig zijn om die sport te beoefenen. In ons geval is het dus gewoon triathlon. En om het nog wat anders duidelijk te maken: sport voor mensen met een beperking bestaat ook niet. Wie is er nu beperkt? De gezonde fitte sporter in een rolstoel of lopend met een prothese, de atlete met een visuele beperking of jouw buurman die zich met dertig kilo overgewicht en een versleten knie bij de triathlonvereniging aanmeldt? Zo, denk daar maar eens over na.
World Triathlon heeft vanaf het begin vol ingezet op professionalisering en integratie binnen de ontwikkeling van de gehele triathlonsport. Uitgangspunt bij World Triathlon is dat paralympisch en olympisch dezelfde status hebben. Binnen de NTB geldt dit ook. En NOC*NSF maakt gelukkig de laatste jaren ook grote stappen in die richting. In de praktijk zijn er uiteraard altijd zaken die beter kunnen maar de intentie en inzet is er.
Al voor 2013 was Nederland in de paratriathlon (ja ja, de naam is toch handig om te gebruiken) succesvol aanwezig. De generatie Nederlandse atleten van die tijd behaalde in de, toen nog kleine sport, mooie resultaten. Mede dankzij hun inzet en enthousiasme heeft de paratriathlon de stap kunnen maken naar de paralympische status. We hebben in Nederland ‘geluk’ gehad dat we vanaf het begin van de grote ontwikkeling van de sport een aantal talentvolle en gedreven atleten hadden.
'De Nederlandse atleten zijn al jaren
de benchmark voor de rest van de wereld'
Als klein triathlonland hebben we internationaal vanaf het begin de naam van topland binnen de paratriathlon. We zijn een land waar rekening mee wordt gehouden. Atleten die in 2013 al indruk maakten, zijn elk jaar meegegroeid met het snel stijgende niveau van de sport. Sterker nog, de Nederlandse atleten zijn al jaren de benchmark voor de rest van de wereld. En de inmiddels niet meer op het hoogste niveau deelnemende atleten, zijn nog steeds actief in de sport als recreatief atleet, promotor of kennisdeler. We kunnen trots zijn op de naam en invloed die wij gezamenlijk in de wereld van de (para)triathlon hebben bereikt.
In de topsportwereld waarin wij ons begeven gaat het om prestaties. De maatschappelijke discussie over de mooie verhalen en dat het allemaal wel leuk moet blijven, de druk van presteren en hoe tot topprestaties te komen, is zeer nuttig en nodig om te voeren. In Nederland zijn we op dit moment in de positie dat we een groep atleten hebben die op het hoogste niveau presteren. Deze atleten willen bij elke wedstrijd met een medaille naar huis. Niks minder dan dat. Daarnaast is er een (aankomende) groep atleten die nog niet op het hoogste niveau meedoet, maar wel die ambitie heeft. Voor beide groepen doen we ons uiterste best een ‘gezond’ en persoonlijk optimaal topsportklimaat te bieden met voor elke atleet zijn/haar eigen doel. Dit varieert van groei en progressie en de blik op de toekomst tot en met elke wedstrijd winnen. Wij sporten niet voor de lol…maar wel met plezier!
Een gouden medaille op de paralympische spelen is prachtig en alle Nederlandse deelnemers aan het WK paratriathlon met een medaille naar huis, is uiteraard geweldig. Dat is waar we het in het topsportprogramma voor doen. Echter, al deze prestaties zijn van weinig waarde als er naast het handjevol topatleten niemand in Nederland aan (para)triathlon doet. Elk jaar hebben we het in Nederland voor elkaar gekregen om samen met organisaties een prachtig open NK paratriathlon te organiseren. Dat onze handvol toppers daar starten, is belangrijk maar nog belangrijker is dat er bij dit evenement sporters van alle niveaus meedoen. Open is in onze tak van sport essentieel. Iedereen moet kunnen sporten!
Naast de mogelijkheid om aan het NK paratriathlon mee te doen, zijn er steeds meer evenementen die geschikt zijn (en open staan) voor deelname van sporters met een ‘beperking’. Dit klinkt logisch maar bleek in het verleden nog wel eens lastige situaties op te leveren. Zoals ik in het begin al aangaf, wordt er internationaal de naam paratriathlon gehanteerd. Het woordje para zorgt voor een afbakening van de sport met regels voor het indelen van atleten in categorieën zodat er een (voor zover mogelijk) eerlijke strijd is. Er is echter een grote groep sporters die niet in een bepaalde categorie in te delen is. Door het initiatief van een aantal bevlogen personen krijgt deze zogenoemde groep van Adaptive Athletes steeds beter de mogelijkheid om, zonder drempels, te genieten van onze mooie sport. Het is een mooie ontwikkeling.
Oh ja, een (para)triathlon terugblik op 2023. World Cup: 8 medailles. World Paratriathlon Series: 8 medailles, Europees kampioenschap: 6 medailles, wereldkampioenschap: 4 medailles.
Conclusie: gaat best goed.
Marcia Jansen
Schrijft voor Transition over een breed scala aan onderwerpen, van gezondheid en training tot triathlon als lifestyle en interviews.
Nog niet
ingeschreven?
De redactie van Transition houdt jou graag op de hoogte van nieuwe artikelen, tips van onze Makers en sneak previews van nieuwe edities van het online magazine.
Deel dit artikel